LURRAREN LEIENDA

Antzinean, gizakiak lurra jendeztatzen hasi zirenean, ilunpean bizi ziren. Ez zen ez eguzkirik, ez ilargirik eta gizakiak Lurraren barnetik ateratzen ziren jeinuen beldur bizi ziren. Jeinu horiek itxura askotan azaltzen ziren: zezengorri, zaldi hegalari, herensuge... eta abarren itxuran. Halako batean, gizon-emakumeek Lurrari laguntza eskatzea erabaki zuten.

 -Amalur- esan zioten- arrisku bizian bizi gara ilunpe honetan, egizu zerbait gizakiok babesteko.

 Lurrak ez zien jaramonik egin, baina gizakiek ez zuten etsi nahi izan, behin eta berriro joaten zitzaizkion gauza bera eskatzen. Azkenean honela esan zien Lurrak:

-Laguntza eskatu didazue behin eta berriz, eta lagundu egingo dizuet. Argizko izaki bat sortuko dut zuentzat, "ilazki" deituko diozue.

 Eta Lurrak Ilargia sortu zuen.
Hasieran, gizon-emakumeak beldurtu egin ziren forma aldatzen zuen izaki hura zeruan ikustean eta ez ziren ausartzen haitzuloetatik ateratzen, hala ere, pixkanaka-pixkanaka ohitu egin ziren. Gizakiak ez ezik, jeinuak ere ikaratu egin ziren halako gauza distiratsua ikustean, baina haiek ere ohitu egin ziren eta, luzaro baino lehen, leizeetatik atera eta gizakiei berriro erasotzen hasi ziren. Gizon-emakumeak berriz ere Lurrarengana jo zuten.

 -Amalur -esan zioten- oso pozik gaude ilargi amandrea sortu duzulako, baina jeinuek behin eta berriz jazar egiten digute, zerbait indartsuagoa behar dugu haiek baztertzeko.

-Ongi da -esan zien Lurrak-, lehen baino izaki argitsuago bat egingo dizuet eta 'Eki" deituko diozue.

 Eta Lurrak Eguzkia sortu zuen.
Handik aurrera Eguzkia eguna izango da eta, Ilargia gaua. Eguzkia oso handi, argitsu eta beroa zen. Gizakiek haren argitasunera ere ohitu behar izan zuten, baina pozez zoratzen jarri ziren, zeren jeinuak izutu ez ezik, haiek ez zuten egunezko argitasunera ohitzerik izan eta, geroztik, gauez bakarrik ateratzen ziren. Gainera, eguzkiaren bero eta argiari esker, koloretako landareak eta fruta arbolak hazten hasi ziren. Gizakiak esker ona azaldu eta beste zerbait eskatzera ere berriro Lurrarengana joan ziren.

 -Amalur -esan zioten- eskerrak ematen dizkizugu ilargi amandrea eta eguzki amandrea oparitu dizkiguzulako, baina beste zerbaiten beharrean gaude hala ere: gauez, jeinuek leizeetatik irten eta eraso egiten digute.

Oraingoan, Lurrak esan zien:

 -Ondo da! Beste behin ere lagunduko dizuet: lore eder bat sortuko dut zuentzat, ederra eta hostotsua izango da eta gaueko izakiek hura ikustean, Eguzkia bera dela usteko dute.

Eta Lurrak Eguzkilorea sortu zuen. Gaurdaino gure etxeak gaitz guztietatik defendatu ditu: izpiritu gaizto, azti, lamia, gaixotasun-jeinu, ekaitz eta abarretatik